مقایسه تطبیقی قانون سهم الارث از اواخر دوره ساسانی تا قرن اول اسلامی

چکیده ملل مختلف بر حسب عادات و سنن اجتماعی و قوانین مذهبی، ضوابط و مقررات خاص را برای تعیین سهم الارث مشخص کرده اند. بدون تردید ارث از مهمترین وقایع در روابط مالی افراد است. اگرچه مانند هر یک از وقایع حقوقی، اراده وارث و مورث در تحقق بخشیدن به آن دخالت ندارد، اما نقش آن در اقتصاد خانواده و اجتماع انکارناپذیر است. مقررات ارث در هر یک از دوره های زمانی، نتیجه تحولات به وجود آمده در زندگی انسان است. در دورده ساسانی که اصل حکومت بر پایه دین و دولت بنیاد نهاده شده بود، استفاده از احکام دینی و پشتیبانی موبدان و اهمیتی را که برای خانواده قائل بودند، باعث به وجود آمدن مقرراتی در مورد ارث شده است؛ قوانینی که نقل و انتقال اموال متوفی به بازماندگان را پدید می آورد. در شریعت اسلام نیز با عنایت و علاقه شدیدی که افراد به تأمین معیشت اعقاب خود دارند و نیز به منظور حفظ حقوق بازماندگان، قواعد و اصولی مشخص شده است که به وسیله آن بتوان پس از فوت شخص، سهم الارث هر یک از ورثه از اموال حقوقی بر جای مانده تعیین شود. در این تحقیق سعی بر آن شده تا با استفاده از کتاب ها و منابع معتبر پس از اشاراتی که به اهمیت خانواده داده شده، نحوه تقسیم بندی طبقات ارث گیرنده و سهم الارث هر یک از افراد در هر دو دوره مشخص شود. و در آخر شباهت ها و تفاوت های آن دو دوره به شیوه توصیفی و تحلیلی نقد و بررسی شود. واژگان کلیدی: سهم الارث ـ دوره ساسانی ـ قرن اول اسلامی ـ زن ـ فرزندان.